We współczesnej medycynie znajdujemy coraz więcej zastosowań dla hipnoterapii i hipnozy. Dziedzina która do niedawna kojarzona była raczej z szamanami, wspiera obecnie kliniczne leczenie wielu zaburzeń psychicznych, radzenie sobie z traumą czy nawet pomaga w uśmierzaniu bólu w trakcie operacji.
Obecnie istnieje wiele metod leczenia zaburzeń lękowych, jednak to właśnie hipnoterapia zasługuję na to aby przyjrzeć się jej ponownie. U wielu pacjentów obecność słowa „hipnoza” może wywoływać sceptycyzm, hipnoterapia jest w pełni bezpiecznym doświadczeniem. Doświadczeniem w którym prowadzeni przez przewodnika jesteśmy w stanie osiągnąć intensywną koncentracje oraz wysoki poziom skupienia, aby uzyskać wgląd w to, jak duża rolę odgrywają przeszłe doświadczenia, emocje i traumy w tworzeniu wzorców zachowań jakie stosujemy na co dzień. Często również czynniki te stanowią dla nas barierę blokująca nam dostęp do udanych relacji, kariery czy też ogólnej satysfakcji z życia.
W ostatnich latach hipnoza i hipnoterapia zyskują coraz większe uznanie w świecie medycznym. Coraz więcej szpitali na świecie wciela do swoich zespołów specjalistów od hipnoterapii, a niektóre z nich prowadzą badania nad szerszym zastosowaniem hipnozy w klasycznej medycynie. Znakomitym przykładem jest szpital uniwersytecki w Paryżu, gdzie od lat z powodzeniem prowadzone są badania nad znieczulaniem ogólnym pacjentów za pomocą hipnozy. Osoby które mają wiele przeciwwskazań dla zastosowania klasycznego znieczulenia ogólnego, mają możliwość skorzystania ze znieczulenia w postaci hipnozy. Pacjent taki podczas całej operacji pozostaje świadomy i jest w kontakcie z hipnoterapeutą, jednocześnie nie odczuwając żadnego bólu.
My jednak skupimy się na hipnoterapii i skorzystamy z uprzejmości kliniki w Cleveland, i dzięki wywiadowi udzielonemu przez pracująca w klinice hipnoterapeutkę Maure Lipinski, postaramy się zrozumieć jak działa proces hipnoterapii, w jaki sposób jest ona w stanie złagodzić zaburzenia lękowe oraz rozwiejemy kilka najczęstszych mitów związanych z postrzeganiem hipnoterapii przez pacjentów.
Działanie hipnoterapii:
Dla pani Lipinski podejście do hipnoterapii zaczyna się od spojrzenia na świadomy, podświadomy i nieświadomy umysł.
„Świadomy umysł, według Freuda, obejmuje myśli, doznania i uczucia, których jesteśmy świadomi i do których możemy łatwo uzyskać dostęp i przeanalizować” – mówi. „Świadomy umysł jest czasami uważany za część naszego umysłu, w której prowadzimy rozumowanie”.
Ciągle trwa debata związana z terminami „podświadomy umysł” i „nieświadomy umysł” – dodaje. Oba terminy zostały użyte w tej dziedzinie, aby uwzględnić koncepcję, że wiele uczuć i bolesnych wspomnień jest tłumionych lub wypartych, zwykle w dzieciństwie. Te uczucia i wspomnienia tworzą coś na kształt zarysowań w naszym stanie psychicznym. Rysy te mogą się pogłębić i zacząć stwarzać problemy bezpośrednio w następstwie urazu lub znacznie później gdy w naszym życiu zdarzy się coś niepożądanego.
W modelu Freuda poziomy podświadomości i nieświadomości są podobne, ale poziom nieświadomy jest postrzegany jako poziom najgłębszy i obejmuje głęboko zakorzenione emocje i traumy, podczas gdy podświadomość przechowuje myśli, wzorce zachowań i informacje emocjonalne, które są łatwiej dostępne. Podświadomość jest postrzegana jako bardziej brama między poziomem świadomym i nieświadomym.
„Dla naszych celów”, mówi Lipinski, „koncentrujemy się na podświadomych lub nieświadomych informacjach, które napędzają bieżące reakcje w tle, jak oprogramowanie systemowe komputera”.
Zwraca uwagę, że w przypadku hipnoterapii proces zaczyna się od spojrzenia na obecne emocje, które zwykle należą do podstawowych emocji: strach, złość, smutek, poczucie winy lub wstyd. A lęk- mówi Lipinski -, istnieje w tym spektrum strachu.
Nawet jeśli jest to lęk swobodnie unoszący się, termin używany obecnie do wyjaśnienia uczucia lęku, które pacjent odczuwa bez połączenia z konkretnym stresorem, Lipinski mówi, że następnym krokiem jest zbadanie, czy lęk ten jest również powiązany z incydentem w przeszłość. „Czy nawiązuje do czegoś z wcześniejszego życia? Do jakich przemyśleń lub wniosków skłoniły pacjenta te doświadczenia? W jaki sposób podświadomie lub nieświadomie wydarzenia te wpływają na nasze dedycję, i zachowanie w teraźniejszości? ”
„Nie jest tak, że niepokoje, które mają miejsce dzisiaj, nie są prawdziwe. Są” – mówi. „Ale reakcja na obecną sytuacje może sięgać chociażby do klasy maturalnej w której podjęliśmy konkretne decyzje odnośnie naszej przyszłości. Często właśnie ten okres jest kluczowy, ponieważ mamy już do czynienia ze świadomym i rozwiniętym umysłem ale brakiem doświadczenia lub wsparcia ze strony dorosłych. W wielu przypadkach osoby cierpiące z powodu lęku nie miały wsparcia emocjonalnego czy też merytorycznego ze strony dorosłych, lub nie wiedziały w jaki sposób sięgnąć po to wsparcie. Często ten moment w naszym życiu staje się kamieniem węgielnym wokół którego budujemy cały swój późniejszy proces decyzyjny”.
Lipinski mówi, że sesja hipnoterapii zaczyna się od sterowanego pobudzenia wyobraźni, aby pomóc pacjentowi wejść w bardziej zrelaksowany stan. Ale dodaje, że jest to proces interaktywny, w którym pacjent zachowuje świadomość podczas sesji i pamięć sesji po niej.
W stanie odprężenia pacjent jest kierowany, aby rozpocząć łączenie obecnych stresorów z uczuciami z przeszłości. „Jest to proces, który pozwala pacjentom uzyskać różne informacje na temat tego, co napędza ich zachowanie” – mówi Lipinski. „A to może pomóc im przetworzyć stłumione lub starsze emocje i zmienić negatywne podświadome lub nieświadome myśli, które mają o sobie lub o swoich okolicznościach życiowych.
Skoncentruj się na uważności
„Duża część naszej pracy terapeutycznej ma tendencję do zajmowania się uważnością (mindfulness), patrzeniem na treść i język naszych myśli. Mamy kontrolę nad tym, jak myślimy, tak jak mamy kontrolę nad tym, jak mówimy. Możemy wziąć negatywne myśli, które mamy i zmienić ich słowa na coś zdrowszego. A potem nasze doświadczenie emocjonalne podąża za myślami, pozwalając nam doświadczać bardziej zrównoważonych emocji ”. Wyjaśnia Pani Lipinski
Mówi, że jej rolą w przeważającej części nie jest odsyłanie pacjenta z powrotem do konkretnego okresu w jego życiu, chociaż może to być część hipnoterapii, a raczej sprowadzenie pacjenta z powrotem do czasu, w którym wcześniej czuł podobne emocje, jakie odczuwają w teraźniejszości.
„Masz wspomnienia o wydarzeniach z pewnych epok w swoim życiu. Hipnoterapia pomaga ludziom połączyć uczucia i doświadczenia naszego dzieciństwa z naszym bardziej złożonym rozumieniem, które jest dostępne dla naszych dorosłych umysłów. To z kolei może pomóc rozwiązać problem poczucia bezsilności od dzieciństwa i pozwolić ludziom na podejmowanie zdrowszych decyzji w przyszłości ”- mówi Lipinksi.
Mówi, że proces ten honoruje to, czego doświadczył każdy z pacjentów i jak jego własna odporność psychiczna może mu pomóc w radzeniu sobie z tym, co dzieje się obecnie.
Piętno hipnozy
Lipinski podkreśla różnicę między hipnozą a hipnoterapią. „Hipnoza to metoda charakteryzująca się łagodzeniem objawów poprzez stan odprężenia i sugestię pohipnotyczną” – mówi. „Hipnoterapia to interaktywny proces terapeutyczny wykorzystujący hipnozę i techniki z innych modeli terapii, takich jak terapie poznawcze, teoria somatyczna, uważność i praca z wewnętrznym dzieckiem”.
Hipnoterapia jest prowadzona przez licencjonowanego terapeutę ze specjalistycznymi certyfikatami i koncentruje się na pacjencie i terapeucie odkrywających pierwotną przyczynę lęku i innych wyzwań emocjonalnych. W społeczeństwie często panuje popkulturowy pogląd na używanie hipnotycznych sugestii do celów komediowych lub kontroli umysłu. Jest to dokładne przeciwieństwo tego, jak hipnoza jest używana w warunkach hipnoterapii.
„Zanim pacjent rozpocznie proces” – mówi Lipiński – „odbywa się pełna ocena stanu zdrowia psychicznego, a pacjent ustala cele leczenia”.
Pacjenci czerpią korzyści z hipnoterapii, badając, jakie role przyjęli w życiu (począwszy od ich domu rodzinnego), a ten rodzaj terapii umożliwia im uzyskanie samoświadomości i poznania zdrowych granic z innymi i sobą. W ten sposób zgłaszają, że czują się mniej niespokojni i bardziej związani z własnymi celami i predyspozycjami. To wspomagająca, skuteczna i bezpieczna metoda. W model wbudowane są narzędzia zapewniające bezpieczeństwo emocjonalne, w tym możliwość zatrzymania procesu w dowolnym momencie przez pacjenta.
Zalety hipnoterapii
Chociaż istnieje wiele stylów terapii dostępnych dla pacjentów, Lipinski mówi, że jednym z głownym czynników przemawiających za hipnoterapią to opinie klientów o jej skuteczności. „Hipnoterapia może zwalczać blokady emocjonalne lub podświadomy opór, jaki mamy w naszej podświadomości / nieświadomości. Łączenie się z naszą prawdziwą, zdrową mocą i uczenie się nowych umiejętności radzenia sobie z emocjami i ich odpuszczania to silna broń przeciwko lękowi”.
„Największym zyskiem dla pacjentów jest to, że chodzą i czują się bardziej samoświadomi niż inni” – kontynuuje. „W tym modelu zachodzi integracja, w której pacjent reaguje na rzeczy w swoim życiu z perspektywy pewniejszego, spokojniejszego miejsca. Nastepuje zmiana w zachowaniu, ale co ważniejsze, zmiana poczucia własnej wartości. Ten spokój przenosi się na ich życie rodzinne, życie zawodowe oraz pasje i zainteresowania ”. „Ten proces może być bardzo inspirujący” – mówi. „Jest to szczególnie pomocne w zmniejszaniu niepokoju”.