Kudłaci terapeuci – czyli wpływ zwierząt na zdrowie

Posiadanie zwierząt domowych niesie ogromne korzyści w leczeniu zaburzeń psychicznych. Tym razem skupimy się na tym w jaki sposób nasi włochaci przyjaciele, pomagają nam walczyć z depresją, zaburzeniami lękowymi oraz stresem.

Korzyści zdrowotne płynące z posiadania zwierząt domowych

Większość właścicieli zwierząt domowych ma jasność co do bezpośrednich przyjemności związanych z dzieleniem życia ze zwierzętami domowymi. Jednak wielu z nas nie zdaje sobie sprawy z korzyści dla zdrowia fizycznego oraz psychicznego, jakie mogą towarzyszyć dzieleniem codzienności z naszymi kudłatymi przyjaciółmi. Dopiero niedawno naukowcy zajęli się dokładniejszym badaniem, relacji pomiędzy zwierzęciem, a jego właścicielem.

Udomowione zwierzęta ewoluowały, aby zestroić się z ludzkimi emocjami i zachowaniami. Na przykład psy są w stanie zrozumieć wiele używanych przez nas słów, a jeszcze lepiej interpretują nasz ton głosu, mowę ciała czy też gesty. Tak samo jak w relacjach międzyludzkich, lojalny pies spojrzy ci w oczy, aby ocenić twój stan emocjonalny i spróbuje zrozumieć, co myślisz i czujesz.

Zwierzęta domowe, a zwłaszcza psy oraz koty, mogą w znacznym stopniu zmniejszyć stres, niepokój czy też depresyjny nastrój. Ułatwią znoszenie samotności, zachęcą do ćwiczeń i zabawy, a co za tym idzie poprawią kondycję twojego układu sercowo-naczyniowego. Opieka nad zwierzęciem może pomóc dzieciom dorastać w sposób bardziej bezpieczny i aktywny. Często stanowią one również cenne towarzystwo dla osób starszych, aco najważniejsze są w stanie zaoferować swojemu właścicielowi bezwarunkową miłość i poczucie więzi.

Jak dotąd badania naukowe potwierdziły następujące tezy:

• Właściciele zwierząt domowych znacznie rzadziej cierpią na depresję.
• Ludzie ze zwierzętami domowymi mają niższe ciśnienie krwi w stresujących sytuacjach w porównaniu do reszty populacji. Dodatkowo jedno z badań wykazało, że kiedy ludzie z nadciśnieniem granicznym przyjęli psy ze schroniska, ich ciśnienie krwi znacznie spadło w ciągu pięciu miesięcy.
• Zabawa z psem lub kotem może podnieść poziom serotoniny i dopaminy, które uspokajają i relaksują.
• Właściciele zwierząt mają niższy poziom trójglicerydów i cholesterolu (wskaźniki chorób serca) niż osoby bez zwierząt domowych.
• Pacjenci po zawale serca, którzy posiadają zwierzęta domowe, znacznie szybciej wracają do zdrowia, oraz ich średnia długość życia jest większa niż u innych zawałowców.
• Właściciele zwierząt domowych w wieku powyżej 65 lat mają o 30 procent mniej wizyt u lekarzy niż osoby nie posiadające zwierząt domowych.

Jednym z powodów tych efektów terapeutycznych jest to, że zwierzęta domowe spełniają podstawową ludzką potrzebę dotyku. Nawet zahartowani przestępcy w więzieniu wykazują długotrwałe zmiany w swoim zachowaniu po interakcji ze zwierzętami domowymi, przy czym wielu z nich po raz pierwszy doświadcza wzajemnego uczucia. Głaskanie, przytulanie lub dotykanie kochającego zwierzęcia może cię szybko uspokoić, gdy jesteś zestresowany lub niespokojny. Towarzystwo zwierzaka może również złagodzić samotność, a większość psów jest świetnym bodźcem do zdrowych ćwiczeń, które mogą znacznie poprawić nastrój i złagodzić depresję.

W jaki sposób zwierzęta domowe mogą pomóc Ci wprowadzić zdrowe zmiany w twoim stylu życia

Przyjęcie zdrowego stylu życia odgrywa ważną rolę w łagodzeniu objawów depresji, lęku, stresu, choroby afektywnej dwubiegunowej i zespołu stresu pourazowego. Opieka nad zwierzakiem może pomóc w zmianie zdrowego stylu życia poprzez:

Zwiększenie aktywności fizycznej. Zabranie psa na spacer, dłuższą wędrówkę lub jogging to zabawne i satysfakcjonujące sposoby wpisania codziennych ćwiczeń do swojego planu dnia. Badania wykazały, że właściciele psów są znacznie bardziej skłonni do codziennych ćwiczeń – a regularne ćwiczenia również świetne wpłyną na twoje zwierze. Pogłębi to połączenie między tobą a pupilem, wyeliminuje większość problemów z zachowaniem u psów oraz utrzyma twoje zwierzę domowe w formie i zdrowiu.

Zapewniając towarzystwo. Towarzystwo może pomóc w zapobieganiu chorobom, a nawet dodać ci kilka lat życia, natomiast izolacja i samotność mogą wywoływać objawy depresji. Opieka nad żywym zwierzęciem może sprawić, że poczujesz się potrzebny i odwrócisz uwagę od swoich problemów, szczególnie jeśli żyjesz sam. Większość właścicieli psów i kotów rozmawia ze swoimi zwierzętami. Widok machającego ogonem psa, lub mruczącego kota gdy wracasz po ciężkim dniu do domu, skutecznie niweluje poczucie samotności.

Pomagając poznać nowych ludzi. Zwierzęta mogą być świetnym spoiwem społecznym dla ich właścicieli, pomagając w nawiązywaniu i utrzymywaniu nowych przyjaźni. Właściciele psów często zatrzymują się i rozmawiają ze sobą na spacerach, pieszych wędrówkach czy też w wybiegach dla psów. Sklepy zoologiczne oraz ośrodki szkolenia zwierząt, również są świetnym miejscem aby wymienić się opiniami na temat swoich pupili, a następnie nawiązać znajomość z innym człowiekiem.

Zmniejszenie lęku. Towarzystwo zwierzęcia może zaoferować pociechę, pomóc złagodzić lęk i zbudować pewność siebie u osób cierpiących na zaburzenia lękowe. Zwierzęta żyją chwilą – nie martwią się tym, co wydarzyło się wczoraj ani o tym, co może się stać jutro – dzięki temu mogą pomóc ci stać się bardziej uważnym i docenić radość teraźniejszości.

Stworzenie codziennej rutyny. Wiele zwierząt domowych, zwłaszcza psów, wymaga regularnego harmonogramu karmienia i ćwiczeń. Konsekwentna rutyna utrzymuje zwierzę w równowadze i spokoju – i może również działać w identyczny sposób na ciebie. Przy zdecydowanej większości zaburzeń psychicznych wskazane jest zbudowanie sobie codziennego grafiku zajęć, mających za zadanie odciągnąć cię od destrukcyjnych myśli. Bez względu na nastrój – przygnębienie, niepokój czy stres – jedno żałosne spojrzenie zwierzaka i będziesz musiał wstać z łóżka, aby je nakarmić, pobawić się z nim czy też wyjść na spacer.

Zapewniając odprężenie sensoryczne. Dotyk i ruch to dwa zdrowe sposoby szybkiego radzenia sobie ze stresem. Pogłaskanie psa, kota lub innego zwierzęcia może obniżyć ciśnienie krwi i pomóc ci szybko poczuć się spokojniejszym i mniej zestresowanym.

Przygarnij psa, pożegnaj nadwagę!

Szereg badań powiązał posiadanie psa z utratą wagi:

• Roczny eksperyment przeprowadzony przez Wellness Institute w Northwestern Memorial Hospital w Chicago wykazał, że regularne spacery ze swoim pupilem pomogły zrzucić zbędne kilogramy zarówno właścicielom jak i samym zwierzętom. Naukowcy odkryli, że psy zapewniały wsparcie w podobny sposób jak kolega do ćwiczeń fizycznych, ale z większą konsekwencją i bez żadnego negatywnego wpływu.
• Inne badanie przeprowadzone przez Centrum Badań nad interakcją człowiek-zwierzę wykazało, że mieszkańcy blokowisk, którzy chodzili z psami około 20 minut dziennie przez pięć dni w tygodniu, tracili średnio 6,5 kg rocznie, bez zmiany diety.
• W trzecim badaniu przeprowadzonym przez producenta karmy dla psów Mars Petcare stwierdzono, że ludzie którzy adoptowali psa, zaczęli spacerować tygodniowo średnio 30 minut więcej niż miało to miejsce przed adopcją zwierzęcia.

 

Korzyści zdrowotne z posiadania zwierząt domowych u osób starszych

Oprócz zapewnienia niezbędnego towarzystwa, posiadanie zwierzaka może odgrywać ważną rolę w zdrowym starzeniu się,

Znajdź sens i radość w życiu. W miarę starzenia się tracisz rzeczy, które wcześniej zajmowały Twój czas i dawały Ci cel życiowy. Często emerytura jest dość nudna, a twoje dzieci mieszkają daleko od rodzinnego domu. Opieka nad zwierzakiem może przynieść przyjemność i pomóc zwiększyć morale, optymizm i poczucie własnej wartości. Wybór adopcji zwierzaka ze schroniska, zwłaszcza starszego, może zwiększyć poczucie spełnienia, wiedząc, że zapewniłeś dom zwierzęciu, które w innym przypadku mogło zostać poddane eutanazji.

Pozostawanie w kontakcie. Utrzymywanie sieci społecznościowej nie zawsze jest łatwe, gdy się starzejesz. Emerytura, choroba, śmierć i przeprowadzka mogą zabrać przyjaciół i członków rodziny, anawiązywanie nowych przyjaźni może być trudniejsze. Zwierzęta, a zwłaszcza psy, to świetny pretekst, by zacząć rozmowę i poznać nowych ludzi.

Zwiększ swoją witalność. Możesz przezwyciężyć wiele fizycznych problemów związanych ze starzeniem się, dbając o swoją kondycję fizyczną. Psy i koty zachęcają do zabawy, śmiechu i ćwiczeń, które mogą pomóc wzmocnić układ odpornościowy i zwiększyć ilość energii.

Jak zwierzęta pomagają dorosłym z chorobą Alzheimera lub demencją.

W ramach choroby pacjenci z chorobą Alzheimera mogą wykazywać różnorodne problemy behawioralne, z których wiele wiąże się z niezdolnością radzenia sobie ze stresem.

• Badania na Uniwersytecie Kalifornijskim w Davis wykazały, że pacjenci z chorobą Alzheimera doświadczają znacznie mniej stresu i mają mniej wybuchów niepokoju, jeśli w domu jest pies lub kot.
• Zwierzęta mogą stanowić źródło pozytywnej, niewerbalnej komunikacji. Zabawna interakcja i delikatny dotyk dobrze wyszkolonego, łagodnego zwierzęcia mogą pomóc ukoić pacjenta z chorobą Alzheimera i zmniejszyć agresywne zachowanie.
• W wielu przypadkach problematyczne zachowanie pacjenta jest reakcją na stresową reakcję opiekuna. Zwierzęta mogą pomóc opiekunom chorych na Alzheimera w rozładowaniu negatywnych emocji. W tym przypadku zaleca się bardziej zwierzęta, które nie wymagają dużej ilości uwagi. Dla przykładu zwierzęta akwariowe lub trzymane w klatkach.

 

Korzyści zdrowotne dla dzieci

Dzieci, które dorastają ze zwierzętami domowymi, nie tylko mają mniejsze ryzyko alergii i astmy, ale także uczą się odpowiedzialności, współczucia i empatii.

• W przeciwieństwie do rodziców i nauczycieli, zwierzęta nigdy nie są krytyczne i nie wydają poleceń. Zawsze obdarzają dziecko miłością, a sama ich obecność w domu może zapewnić poczucie bezpieczeństwa u dzieci. Posiadanie zawsze obecnego zwierzaka może pomóc zmniejszyć lęk separacyjny u dzieci, gdy nie ma w pobliżu mamy i taty.
• Miłość i towarzystwo zwierzaka mogą sprawić, że dziecko poczuje się ważne i pomoże mu rozwinąć pozytywny obraz siebie.
• Dzieci, które są emocjonalnie przywiązane do swoich zwierzaków, lepiej potrafią budować relacje z innymi ludźmi.
• Badania wykazały również, że zwierzęta domowe mogą pomóc uspokoić nadpobudliwe lub nadmiernie agresywne dzieci. Oczywiście zarówno zwierzę, jak i dziecko muszą zostać przeszkolone, aby odpowiednio reagowały na swoje zachowanie.

Dzieci mogą czerpać wiele korzyści z zabawy ze zwierzętami domowymi. Stanowią one znakomite źródło relaksu i wyciszenia, a także są źródłem stymulacji rozwoju mózgu i ciała. Zabawa ze zwierzęciem może również stymulować wyobraźnie i ciekawość dziecka, a także uczyć je nowych rzeczy co korzystnie wpływa na jego rozwój. Na przykład nagrody za szkolenie psa w zakresie wykonywania nowej sztuczki mogą nauczyć dzieci, jak ważna jest wytrwałość. Opieka nad futrzanym przyjacielem może również przynieść dziecku kolejną korzyść: ogromną radość.

Dzieci z zaburzeniami uczenia się i innymi problemami

Niektóre dzieci z autyzmem lub innymi trudnościami w nauce są w stanie lepiej komunikować się ze zwierzętami domowymi niż ludźmi. Dzieci z autyzmem często polegają na komunikacji niewerbalnej, podobnie jak zwierzęta. A nauka pierwszego kontaktu ze zwierzęciem może nawet pomóc dziecku z autyzmem w interakcjach z ludźmi.

• Zwierzęta mogą pomóc dzieciom z trudnościami w nauce nauczyć się regulować stres i uspokoić się, czyniąc je lepiej przygotowanymi do pokonywania wyzwań związanych z ich zaburzeniami.
• Zabawa i ćwiczenia z psem lub kotem mogą pomóc dziecku z zaburzeniami uczenia się zachować czujność i uwagę przez cały dzień.

 

Posiadanie zwierząt to duże zobowiązanie

Zwierzę domowe nie jest cudownym lekarstwem na choroby psychiczne. Posiadanie zwierzaka jest korzystne i pocieszające tylko dla tych, którzy kochają i doceniają zwierzęta domowe oraz mają czas i pieniądze, aby zwierzę było szczęśliwe i zdrowe. Jeśli po prostu nie jesteś „fanem zwierząt”, posiadanie zwierząt domowych nie zapewni żadnych korzyści zdrowotnych ani nie poprawi Twojego życia.

Nawet jeśli kochasz zwierzęta, ważne jest, aby zrozumieć wszystko, co pociąga za sobą opieka nad zwierzęciem. Posiadanie zwierzaka to zobowiązanie, które będzie trwać przez całe życie zwierzęcia, być może 10 lub 15 lat w przypadku psów. A pod koniec tego zobowiązania staniesz w obliczu smutku i żałoby związanej z utratą ukochanego towarzysza.

Inne wady posiadania zwierzaka to:

Zwierzęta kosztują. Mogą urosnąć rachunki za żywność, opiekę weterynaryjną, koszty pielęgnacji, zabawki i inne koszty utrzymania. Jeśli jesteś bezrobotny lub w podeszłym wieku i masz ograniczony dochód, może być dla ciebie trudnością poradzenie sobie z kosztami posiadania zwierzęcia.

Zwierzęta wymagają czasu i uwagi. Zamykanie psa samego na cały dzień nie wpływa dobrze ani na twoje ani na psie samopoczucie. Psy potrzebują codziennych ćwiczeń, aby zachować spokój i równowagę, dlatego jeśli nawet miałeś ciężki dzień w pracy, będziesz musiał codziennie poświęcić uwagę swojemu zwierzęciu

Posiadanie zwierzaka może ograniczyć część twojej aktywności społecznej. Psa można zostawić samego tylko przez ograniczony czas. Trenując psa, będziesz mógł zabrać go ze sobą do znajomych, załatwić z nim sprawy na mieście lub siedzieć w kawiarnianym ogródku, ale nie będziesz mógł wyjechać na weekend bez załatwienia opieki dla swojego pupila.

Zwierzęta mogą narobić szkód. Każde zwierze może od czasu do czasu narobić szkód w twoim domu. Niektóre koty mogą mieć skłonności do niszczenia mebli, niektóre psy okażą się wielkimi smakoszami twojego obuwia. Oczywiście odpowiednim treningiem możesz je oduczyć takich zachowań, jednak pamiętaj że mogą one występować. Dodatkowo zwierzęta pozostawione długi czas bez odpowiedniej uwagi ze strony właściciela, często wracają do niszczenia różnych rzeczy, aby rozładować swoje emocje.

Zwierzęta wymagają odpowiedzialności. Większość psów, niezależnie od wielkości i rasy, jest w stanie wyrządzić ludziom krzywdę, jeśli ich właściciele nie postępują odpowiedzialnie. Nawet koty mogą drapać lub gryźć. Właściciele zwierząt muszą być wyczuleni na wszelkie niebezpieczeństwa, szczególnie w pobliżu dzieci.

Zwierzęta niosą ze sobą ryzyko zdrowotne dla niektórych osób. Niektóre choroby mogą być przenoszone ze zwierząt na ludzi, jednak w przypadku zwierząt domowych najczęstszym problemem są reakcje alergiczne. Jeśli u Ciebie, lub jakiegoś członka Twojej rodziny diagnozowano alergie na sierść zwierząt, dobrze się zastanów czy możesz żyć z ciągłymi objawami alergicznymi, zanim podejmiesz decyzje o przygarnięciu zwierzęcia. Weź również pod uwagę, że niektórzy przyjaciele lub krewni z alergią mogą nie być w stanie odwiedzić twojego domu, jeśli masz zwierzaka.

Jak znaleźć idealnego zwierzaka

Jeśli zdecydowałeś, że posiadanie pupila jest właśnie dla Ciebie, gratulacje! Za chwilę otworzysz swoje życie na wyjątkowy i satysfakcjonujący związek. Chociaż ludzie, którzy mają zwierzęta, są zazwyczaj szczęśliwsi, bardziej niezależni i czują się bezpieczniej niż osoby bez zwierząt domowych, ważne jest, aby wybrać rodzaj zwierzaka, który najlepiej odpowiada Twoim potrzebom i stylowi życia.

Porozmawiaj z innymi członkami swojego gospodarstwa domowego i uzgodnij cechy, które chcesz u zwierzaka, oraz te, których wolisz unikać. W przypadku psów, najlepszy przyjaciel człowieka występuje w niezliczonych rasach lub mieszankach ras, z których każda oferuje inną mieszankę cech osobowości:

• Chcesz aktywnego psa, czy takiego, który nie potrzebuje dużo ćwiczeń?
• Kto zaopiekuje się psem? Czy twoje dzieci naprawdę dotrzymają obietnic?
• Ile czasu pies będzie spędzał samotnie każdego dnia? Czy zamierzasz wynająć kogoś do opieki nad zwierzęciem kiedy Ciebie nie ma?
• Jak duża jest Twoja przestrzeń życiowa? Czy masz wystarczająco dużo miejsca dla dużej rasy?
• Czy mieszkasz z małymi dziećmi lub osobą słabą lub niepełnosprawną, która lepiej poradziłaby sobie z łagodną rasą?
• Jak dużo sierści jesteś w stanie znieść?
• Czy chcesz szczeniaka wymagającego szkolenia, czy dorosłego psa, który jest już przeszkolony?

Psy rasowe, a mieszane

Jeśli masz na myśli konkretną rasę psa, możesz poszukać go w schronisku  lub u renomowanego hodowcy. Poproś innych właścicieli psów o polecenie weterynarza, lokalnego klubu hodowców, ale pamiętaj: renomowany hodowca zawsze będzie chciał się z tobą spotkać przed sprzedażą psa, aby upewnić się, że będziesz odpowiednim, odpowiedzialnym właścicielem.

Psy rasy mieszanej zwykle mają mniej problemów zdrowotnych niż ich kuzyni czystej krwi, często mają lepsze usposobienie i mają tendencję do łatwiejszego przystosowywania się do nowego domu. U psów rasowych natomiast łatwiej jest wiedzieć, czego można się spodziewać w odniesieniu do wielkości, zachowania i zdrowia – musisz znać różne mieszanki ras, aby określić to samo u kundla. Oczywiście rasa lub mieszanka ras nie determinuje wyłącznie charakteru psa – wiele z nich zależy od Ciebie oraz rodzaju domu i szkolenia, jakie zapewniasz swojemu zwierzakowi.

Unikaj podejrzanych hodowli i kupowanie zwierząt on-line

W naszym kraju pełno jest pseudohodowli w których zwierzęta żyją w bardzo trudnych warunkach. Pamiętaj, aby decydując się na posiadanie psa unikać tego typu ofert. Jeśli nie stać Cię na psa rasowego, przygarnij kundelka. Są one równie przebojowe co psy rasowe, a często przebijają je entuzjazmem. Wspierając nieuczciwych hodowców sprawiasz, że wiele zwierząt żyje i rodzi się i umiera w spartańskich warunkach. Jeśli ludzie będą kupować w ten sposób zwierzęta, bestialscy hodowcy w dalszym ciągu będą działać.

Alternatywy dla posiadania zwierząt domowych

Jeśli nie masz czasu, pieniędzy ani wytrzymałości na posiadanie zwierzaka w pełnym wymiarze godzin, wciąż możesz poznać zalety zdrowotne przebywania w pobliżu zwierząt. Nawet krótkie okresy spędzone z psem lub kotem mogą przynieść korzyści zarówno Tobie, jak i zwierzęciu.

Zgłoś się jako wolontariusz do najbliższego schroniska, albo zaoferuj swoim sąsiadom usługę wyprowadzania ich zwierząt. Często też przepełnione schroniska oferują adopcje zwierząt na krótki czas. Jeśli planujesz urlop możesz spędzić go w towarzystwie zwierzęcia. Programów oferujących kontakt ze zwierzętami jest naprawdę wiele. Wystarczy że spytasz lokalnego weterynarza lub udasz się do najbliższego schroniska.

Żródła:

• Get Healthy, Get a Dog – Korzyści zdrowotne towarzystwa psów (specjalny raport zdrowotny Harvard Medical School).
• The Power of Pets – Badania na temat korzyści zdrowotnych wynikających z interakcji człowiek-zwierzę. (Narodowy Instytut Zdrowia).
• Pets for the Elderly – Organizacja non-profit zajmująca się promocją adopcji zwierząt przez osoby starsze.
• Choosing the Right Dog – Wskazówki dotyczące wyboru psa, który jest odpowiedni dla Ciebie. (Niebieski krzyż dla zwierząt ).