Probiotyki przyjmowane osobno lub w połączeniu z prebiotykami mogą pomóc złagodzić depresję, sugerują autorzy analizy opublikowanej w BMJ Nutrition Prevention & Health.
W samej Wielkiej Brytanii w latach 2016–2017 u 1,4 miliona osób zdiagnozowano zaburzenia psychiczne, ponad połowa z nich (53%) miała zaburzenia lękowe lub stresowe, a jedna trzecia (33%) miała depresję.
Pokarmy, które poszerzają profil pomocnych bakterii w jelitach, są znane jako probiotyki, podczas gdy prebiotyki to związki, które pomagają rozkwitać tym bakteriom.
Istnieje dwukierunkowa zależność między mózgiem a przewodem pokarmowym, znana jako oś jelito-mózg. A możliwość, że mikrobiom – zasięg i liczba bakterii żyjących w jelitach – może pomóc w leczeniu chorób psychicznych, stał się w ostatnich latach przedmiotem zainteresowania w wielu badaczy.
Aby dokładniej zbadać tą zależność, naukowcy poddali analizie wyniki badań opublikowanych w latach 2003-2019, w których oceniano potencjalny wkład terapeutyczny pre- i probiotyków u dorosłych z depresją i / lub zaburzeniami lękowymi. Warunkami uwzględnienia badań w analizie było przeprowadzenie ich zgodnie z metodą naukową, oraz publikacja wyników w języku angielskim.
Z początkowej puli 71 badań tylko 7 spełniło wszystkie kryteria włączenia. Wszystkie 7 badań zwracało uwagę na przynajmniej 1 szczep probiotyczny, a 4 przyjrzały się efektowi kombinacji wielu szczepów.
Łącznie badania te skupiały się na 12 szczepach probiotycznych, głównie Lactobacillus acidophilus, Lactobacillus casei i Bifidobacterium bifidium. W jednym badaniu oceniano skojarzone leczenie pre i probiotykami, podczas gdy w jednym badano tylko i wyłącznie terapię prebiotyczną.
Badania różniły się znacznie pod względem projektu, zastosowanych metod i uwarunkowań klinicznych, ale wszystkie z nich stwierdziły, że suplementy probiotyczne same lub w połączeniu z prebiotykami mogą być powiązane z mierzalnym zmniejszeniem depresji.
Ponadto każde z badań wykazało znaczny spadek lub poprawę objawów lękowych i / lub istotne klinicznie zmiany w biochemicznych pomiarach lęku i / lub depresji przy zastosowaniu probiotyku lub skojarzonej terapii pro/prebiotyk.
Wyniki wskazują, że spośród 12 badanych probiotyków 11 było potencjalnie użytecznych. Naukowcy podkreślają kilka zastrzeżeń w swojej recenzji: żadne z uwzględnionych badań nie trwało zbyt długo; a liczba uczestników w każdym była niewielka.
Utrudnia to wyciąganie jednoznacznych wniosków na temat ogólnych efektów, czy są one długotrwałe i czy mogą wystąpić niepożądane skutki uboczne związane z długotrwałym stosowaniem.
Niemniej jednak, na podstawie dotychczasowych dowodów, uzyskaliśmy silne uzasadnienie dla dalszych badań nad zastosowaniem terapii pre oraz probiotycznej. – Informują nas autorzy analizy
Jak sugerują naukowcy, probiotyki mogą przyczynić się do zmniejszenia produkcji zapalnych substancji chemicznych, takich jak cytokiny(Występujące w przypadku zapalnej choroby jelit). Lub mogą pomóc w ukierunkowaniu działania tryptofanu, substancji chemicznej uważanej za ważną w relacjach na osi jelita-mózgu.
Jak twierdzą autorzy analizy, zaburzenia lękowe i depresja dotykają ludzi w bardzo różny sposób, wymagają oni podejścia terapeutycznego uwzględniającego te złożoności.
„W ten sposób, przy lepszym zrozumieniu mechanizmów, probiotyki mogą okazać się przydatnym narzędziem w szerokim zakresie warunków” – piszą w opracowaniu
Wskazują, że osoby z depresją i / lub zaburzeniami lękowymi często mają inne schorzenia, takie jak upośledzone wytwarzanie insuliny i zespół jelita drażliwego.
Wpływ probiotyków na pacjentów z 'powszechnymi zaburzeniami psychicznymi’ może być dwojaki: mogą one bezpośrednio poprawić depresję zgodnie z zaobserwowanymi wynikami naszej analizy i / lub mogą korzystnie wpłynąć na odczucia pacjenta związane z zaburzeniem psychicznym, łagodząc dodatkowe choroby współistniejące.
Źródła:
Noonan et al. (2020). Food & mood: a review of supplementary prebiotic and probiotic interventions in the treatment of anxiety and depression in adults. BMJ Nutrition, Prevention & Health. https://doi.org/10.1136/bmjnph-2019-000053
